Ebussuud anıldı, İskilip için önemli sözler

İskilipli Ebussuud Efendi vefatının 450.yıl dönümünde İstanbul ve İskilip'te anıldı.

Anma programı Ebusssuud'un kabri ve ve sübyan mektebinin de bulunduğu İstanbul Eyüp Sultan'da sabah namazından sonra başladı.

Eyüp İlçe Müftüsü Basri Bektaş'ın Hatim Duası akabinde Bolu AİBÜ'den Prof. Dr. Şaban Karasakal, Ebussuud Efendi'nin hayatını özetledi. Kanuni'nin bizzat temelini attırıp, açılışını da Ebussuud Efendi'ye yaptırdığı Süleymaniye Cami'nde cuma sohbetinde günün anlamına binaen Ebussuud Efendi'nin devlet adamlığı, fetvaları ve yazdığı tefsir değerlendirildi. Prof. Dr. Şaban Karasakal'ın sözleri özellikle gençlerden yoğun ilgi gördü.

Cuma çıkışında Çorumlu kamu yöneticileri, protokol, misafirler ve gençlere İskilip'ten getirilen saray yemeği meşhur İskilip Dolması ikram edildi.

Sempozyum 2 oturum halinde yapıldı. Alanında uzman özellikle üzerinde çalışmış akademisyenler Ebussuud Efendi'nin hukukçu yönü, devlet adamlığı, fetvaları, şiirleri ve Kanuni ile mektuplaşmalarına temas ettiler. Ebussuud Efendi'nin iyi bir lâle yetiştiricisi olduğu, hatta kayıtlarda 90 çeşit lâle olduğu ve Avrupa'ya lâlenin İstanbul'dan gittiği ifade edildi. Sempozyum bitiminde yine alanında uzman 6 profesör ve 2 doçent sorusoruları cevapladılar.

Sempozyum sonunda hiç bilinmeyen Süleymaniye Ebussuud Köşkü özel izinle açılıp gezildikten sonra programın İstanbul bölümü sona erdi.

24 Ağustos Cumartesi günü ise İskilip'te Ebussuud Efendi'nin 1530 yılında babası anısına yaptırdığı Şeyh Yavsi Cami'deki anma programına, Türkiye'nin bütün illerinden gelen lisans, yüksek lisans, doktora talebeleri ve Medeniyet Tasavurru Okulu (MTO) gönüllüleri ile İskilip'liler yoğun ilgi gösterdi.

İSİAD Başkan Vekili Fikret Kısar yaptığı konuşmada, "Ebussuud Efendi bu güne kadar yeteri kadar tanıtılamadığından haketmediği ithamlara uğramıştır, halbuki onun kıratında 500 yıl boyunca bölgemizden böyle bir devlet adamı yetişmemiştir."dedi.

Bolu AİBÜ'den Prof. Dr. Şaban Karasakal da, Ebussuud Efendi'nin 8 yaşında hafız olduğunu, 10 yaşında İslam'ın temel kitaplarını ilk öğretmeni babası Hünkar Şeyhi Muhiddin Yavsi'den okuduğunu, akabinde Tokatlı Şeyhülislam İbni Kemal'den ve önemli hocalardan ders alıp kadı olduğunu söyledi.

Karasakal'ın aktardığı bilgilere göre; devrin padişahı Muhteşem Süleyman'a Kanuni adının verilmesinde en büyük rolü Ebussuud Efendi'ye ait. Kanuni'nin talimatı ile yazdığı tefsirle zirve yapan Ebussuud Efendi, muallimi sani ve devrinin Ebu Hanifesi unvanını aldı. Ebussuud Efendi düzen kurucu bir Şeyhülislam oldu. Onun soyundan 3 Şeyhülislam Osmanlı'ya hizmet etti. Kanuni Ebussuud Efendi'ye mektubunda 'Sinde sindaşım, serse serdaşım, yaşta yaşdaşım, ahiret gardaşım' sözyleriyle hitap etti.

Şeyh Yavsi Cami'de Kur'an tilaveti ve camii hocalarının mevlidinden sonra Çorum Müftü Vekili dua etti. ikindi namazı sonrası Medeniyet Tasavvuru Okulu kurucusu yazar Yusuf Kaplan konuştu.

Kaplan konuşmasında özetle şöyle dedi:

"İskilip son 100 yılın en kötü dönemini yaşıyor ve zulüm görüyor. Burada en önemli görev belediyeye düşüyor. Mülki amirlerin dertlenmesi gerekiyor.

Osmanlı'yı yıllarca idare eden Ebussuud, Akşemseddin, Sunullah Efendi İskilip'in bağrından çıkmış ve buraların havasını solumuştur. Ebussuud Efendi geleceği kurup yönlendiren birisidir. Osmanlı ve hemşehriniz Ebussuud Efendi bu güne kadar anlaşılamamış kimliktir. Bu güne kadar Çorum İskilip'te bu şekilde bir toplantı yapılamaması düşündürücüdür, bu düpedüz Osmanlı düşmanlığıdır.

MTO kurmamın amacıda yeniden Ebussuud, Akşemseddin, Baki, Itri'leri yetiştirebilmek, 40 sene sonra bunu başaracağımızı göreceksiniz, yoksa gençlik elden gidiyor, gençliğe hep birlikte sahip çıkmamız gerekiyor. İskilip'te, Çorum'da Akşemseddin, Ebussuud adına enstitü ve hatta üniversite kurulması lazım. Avrupa'da bu konuda en somut örnek İngiltere'dir. İskilip liler hiç bir şey yapamazsanız bir Ebussuud Vakfı kurun, buna Kaymakamlık ve Belediye önder olsun. İskilip'e vebalı muamelesi gösteren adamlar derhal deşifre edilip tasfiye edilmesi lazımdır."

Programda Ebussuud Efendi'nin babası Muhiddin Yavsi, dedesi Mustafa İmadi, annesi Ali Kuşci'nin kızı Sultan Hatun, Akşemseddin Hazretleri'nin İskilip emaneti Muslihiddin Attari'nin kabirleri ziyaret edilerek dua edildi.

Anma İskilip Belediye Başkanı İsmail Çizikci'nin msafirlere İskilip Dolması ikdramı ile sona erdi.

İSİAD Başkan Vekili Fikret Kısar, Ebussuud Efendi'nin kuzeni Şeyhülislam Sunullah Efendi ile ilgili panel için Başkan Çizikçi'den teklif alındığını, konu ile ilgili hazırlığa başladığını ifade etti. Kısar, Yusuf Kaplan'la vedalaşırken İskilip'e pozitif ayrımcılık yapılmasını istedi.

Kısar ayrıca, "Sonuç olarak Türk tarihine mâl olmuş İskilipli din bilginlerinin en ünlüsü olan Ebussuud Efendi adına İskilip'e bir hukuk fakültesi talep etmek uzak ihtimal bile olsa makul bir taleptir."ifadelerine yer verdi.

İSİAD Başkan Vekili Fikret Kısar, Ebussuud Efendi'nin kuzeni Şeyhülislam Sunullah Efendi ile ilgili panel için Başkan Çizikçiden teklif alındığını, konu ile ilgili hazırlığa başladığını ifade etti. Kısar, Yusuf Kaplan'la vedalaşırken İskilip e pozitif ayrımcılık yapılmasını istedi.